16 Ekim 2014 Perşembe

IPANEMA'LI KIZIN HİKAYESİ

Çok iddialı olmamakla beraber caz müziğinin sevdiğim müzik türlerinin en başında geldiğini söyleyebilirim. Özellikle vokal cazdan inanılmaz keyif alıyorum. Uzun ve tipik Başak burcu detaycılığındaki araştırmalarım sonucu edindiğim müthiş stil ama bir o kadar da ses kalitesi şahane Bang Olufsen BeoPlay H6 kulaklıklarımla hemen her yerde caz dinliyorum bu aralar. Bu sabah -tamamen legal olan- Spotify uygulamasıyla indirdiğim Women of Jazz (Cazın Kadınları) çalma listesinde Nancy Wilson'un yorumladığı "Boy From Ipanema" çalmaya başlayınca durdum ve düşündüm. "Asıl adı 'Girl From Ipanema' olan bu parça nasıl bir parçaydı ki, konusu olan karakterin cinsiyeti değiştirilip yeniden yorumlanıyordu?" Eminim bunun dünyada başka örnekleri de vardır. Ama bu özelliğinin yanısıra gerek melodinin kendimi bildim bileli var olması, gerekse konusu itibarıyla bir merak sardı beni. Neydi bu parçayı bu kadar tanıdık kılan? Gerçekten var mıydı o bahsi geçen Ipanemalı kız?


Evet, varmış! Şarkının www.latinmusic.about.com sitesinden öğrendiğim  tarihçe ve zihnimde canlandırarak okuduğum sempatik hikayesini sizlerle de paylaşmak isterim. Portekiz orjininde "Garota De Ipanema" olarak, gelmiş geçmiş en meşhur Brezilya şarkısı olarak bilinen bu parça 1962 yılında zamanın iki büyük sanatçısı Antonio Carlos Jobim (Tom Jobim) ve Vinicius de Moraes tarafından yazılmış. 60'lı yıllarda Rio de Janeiro'nun Ipanema plajındaki ufak bir barda sıkça takılan bu ikili, akşamüstleri viskilerini yudumlayarak gelen geçen güzel kızların keyfini çıkarırlarmış. 62 yılında bu barda otururken düzenli olarak görmeye başladıkları ve plaja yürürken neredeyse her gün önlerinden geçen Ipanema'lı bir güzel bu iki sanatçının dikkatini çekmiş. İsmi Heloisa Eneida Menezes Paes Pinto (Helo Pinheiro) olan bu genç kızın güzelliği ve zerafeti dünya tarihine imza atmış bir parçanın sözlerine ilham kaynağı olmuş.

Helo Pinheiro



Şarkı ilk olarak Ağustos 2, 1962 yılında Copacabana'nın ufak bir gece kulübünde çalınmaya başlanmış. Ama parçanın dünya çapında bir hit haline gelmesi Getz/Gilberto albümünde İngilizce olarak kaydedilmesi sonrası olmuştur. Grammy ödülü almasını takiben parça Jobim'le Bossa Nova albüm çalışması yapan Frank Sinatra dahil dünya çapında ünlü birçok sanatçı (Ella Fitzgerald, Madonna, Cher...) tarafından "Girl from Ipanema" adı altında seslendirilmiş, 500'den fazla kaydı gerçekleşmiştir. "Bossa Nova" akımının dünyada fırtına gibi esmesine sebep olarak gösterilen bu parça sözleri erkeğe uyarlanmış haliyle "Boy From Ipanema" adı altında da seslendirilmiştir. Bunun yanısıra Brezilya müziğinin Girl From Ipanema'dan önce ve sonra diye ikiye ayrıldığı bile söylenmektedir. 

Frank Sinatra ve Tom Jobim

Yirminci yüzyılda dünya müzik literatüründe Beatles'ın hit parçası Yesterday'den sonra en çok çalınan ikinci parça olarak kendine bir yer edinmiş bu harika parçayı onu hit haline getirmiş klasik yorumcuları tarafından şimdi bir kere de burda dinlemeye ne dersiniz?


"Uzun boylu, bronz tenli, Ipanema'lı şirin genç kız yürüyerek geçiyor. Kimin önünden geçse bir ah işitiliyor. Samba yapıyor sanki yürürken. Usulcacık salınarak yürümesi öylesine yumuşak ve klas ki, kimin önünden geçse bir ah işitiliyor. Ama delikanlı onu üzgün üzgün süzüyor. Ona nasıl söyler ki onu sevdiğini? İstese ona kalbini seve seve verebilir. Ancak kız her gün denize doğru yürürken, delikanlıyı görmüyor bile."

Şehnaz Tuna

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder